เพลงเป็นรูปแบบศิลปะที่ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนาน ผู้คนทั่วโลกต่างชื่นชอบการฟังเพลงและการแสดงดนตรี อุตสาหกรรมเพลงทั่วโลกมีมูลค่ามหาศาล และเพลงเป็นทรัพย์สินทางปัญญาที่สำคัญอย่างหนึ่ง

กฎหมายลิขสิทธิ์ให้ความคุ้มครองแก่งานสร้างสรรค์ทุกประเภท รวมถึงเพลง เจ้าของลิขสิทธิ์เพลงมีสิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการกระทำการใดๆ เกี่ยวกับเพลงของตน โดยไม่อนุญาตให้ผู้อื่นกระทำการดังกล่าวโดยมิได้รับอนุญาต หากผู้อื่นกระทำการละเมิดลิขสิทธิ์เพลง เจ้าของลิขสิทธิ์มีสิทธิฟ้องร้องดำเนินคดีเพื่อเรียกร้องค่าเสียหาย

การละเมิดลิขสิทธิ์เพลงมีหลากหลายรูปแบบ เช่น การลอกเลียนทำซ้ำเพลง การเผยแพร่เพลงโดยไม่ได้รับอนุญาต การดัดแปลงเพลง การเผยแพร่เพลงผ่านสื่อออนไลน์โดยไม่ได้รับอนุญาต เป็นต้น การละเมิดลิขสิทธิ์เพลงอาจส่งผลกระทบต่อเจ้าของลิขสิทธิ์อย่างมาก เช่น ทำให้สูญเสียรายได้ สูญเสียชื่อเสียง และสูญเสียโอกาสทางธุรกิจ

เจ้าของลิขสิทธิ์เพลงควรให้ความสำคัญกับการป้องกันลิขสิทธิ์ของตน โดยอาจดำเนินการดังต่อไปนี้

• จดทะเบียนลิขสิทธิ์เพลงของตนกับกรมทรัพย์สินทางปัญญา
• ติดฉลากลิขสิทธิ์บนเพลงของตน
• เก็บหลักฐานการสร้างสรรค์เพลงของตน
• ติดตามการใช้เพลงของตนอย่างใกล้ชิด

เจ้าของลิขสิทธิ์เพลงควรตระหนักถึงกฎหมายลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อให้สามารถปกป้องสิทธิของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

กฎหมายลิขสิทธิ์เพลงในประเทศไทย

กฎหมายลิขสิทธิ์เพลงในประเทศไทย กำหนดไว้ในพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาตรา 4 บัญญัติว่า “งานอันมีลิขสิทธิ์” หมายความว่า งานสร้างสรรค์ประเภทใด ๆ ไม่ว่าโดยวิธีหรือกระบวนการใด ๆ ของมนุษย์ ที่จัดว่าเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 5 บัญญัติว่า งานอันมีลิขสิทธิ์ หมายความว่า งานวรรณกรรม ศิลปกรรม ดนตรีกรรม นาฏกรรม ภาพยนตร์ สิ่งบันทึกเสียง สิ่งบันทึกภาพ และงานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ

เพลงเป็นงานดนตรีกรรม ตามกฎหมายลิขสิทธิ์ หมายความว่า การนำเสียงประสานและเสียงร้องมาประกอบเป็นทำนองเพลง บทร้อง หรือบททำนองเพลง ไม่ว่าจะทำด้วยวิธีหรือกระบวนการใด ๆ

เจ้าของลิขสิทธิ์เพลงในประเทศไทย มีสิทธิดังต่อไปนี้

• สิทธิในการเผยแพร่ต่อสาธารณชน
• สิทธิในการให้เช่าต้นฉบับหรือสำเนางาน
• สิทธิในการให้ประโยชน์อันเกิดจากลิขสิทธิ์แก่ผู้อื่น
• สิทธิในการอนุญาตให้ผู้อื่นใช้สิทธิตามข้อ 1 2 หรือ 3 โดยจะกำหนดเงื่อนไขอย่างใดหรือไม่ก็ได้ที่ไม่เป็นการแข่งขันโดยไม่เป็นธรรม

การละเมิดลิขสิทธิ์เพลงในประเทศไทย กฎหมายกำหนดโทษดังต่อไปนี้

• ผู้ใดละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้อื่น มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
• ผู้ใดทำซ้ำหรือดัดแปลงงานอันมีลิขสิทธิ์ของผู้อื่นโดยมิได้รับอนุญาต มีโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 10,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
• ผู้ใดเผยแพร่งานอันมีลิขสิทธิ์ของผู้อื่นโดยมิได้รับอนุญาต มีโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์เพลง

กฎหมายลิขสิทธิ์กำหนดข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์ไว้บางกรณี เช่น การคัดลอกงานอันมีลิขสิทธิ์เพื่อประโยชน์ส่วนตัว การคัดลอกงานอันมีลิขสิทธิ์เพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอน การคัดลอกงานอันมีลิขสิทธิ์เพื่อใช้การวิจัยและการศึกษา การคัดลอกงานอันมีลิขสิทธิ์เพื่อประโยชน์สาธารณะ เป็นต้น

เจ้าของลิขสิทธิ์เพลงควรศึกษากฎหมายลิขสิทธิ์และทรัพย์สินทางปัญญาอย่างรอบคอบ เพื่อให้สามารถปกป้องสิทธิของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ และหลีกเลี่ยงการถูกฟ้องร้องดำเนินคดีละเมิดลิขสิทธิ์

Tags: ลิขสิทธิ์เพลง